De nieuwe norm NEN EN1822:2010

<strong>De</strong> <strong>nieuwe</strong> <strong>norm</strong> <strong>NEN</strong> <strong>EN1822</strong>:<strong>2010</strong><br />

Absoluutfilters worden gebruikt waar de hoogste eisen aan de reinheid van de lucht<br />

worden gesteld. Zij dienen voor het afscheiden van vaste stofdeeltjes, aerosolen en<br />

kiemen. <strong>De</strong>ze toepassingen zijn in alle Cleanroom toepassingen te vinden; in ziekenhuis<br />

operatiekamers en laboratoria maar ook in vele kritische industrie toepassingen, zoals de<br />

micro-elektronica, de fijnwerk en optische industrie, de farmaceutische en voedsel<br />

industrie.<br />

<strong>De</strong> <strong>nieuwe</strong> 5-delige standaard <strong>NEN</strong> EN 1822 “High Efficiency Air Filters (EPA, HEPA and<br />

ULPA)” is in januari 2011 door de <strong>NEN</strong> gepubliceerd. <strong>De</strong> publicatie is in het Engels met<br />

een voorblad in het Nederlands. <strong>De</strong> <strong>norm</strong> bestaat ook in het Frans als NF EN 1822:<strong>2010</strong><br />

en in het Duits als DIN EN 1822:<strong>2010</strong>. <strong>De</strong> <strong>norm</strong> omschrijft het testen van de filtratie<br />

eigenschappen voor absoluutfilters in het filter productiebedrijf, t.w. Efficient Particulate Air<br />

filter (EPA), High Efficiency Particulate Air filter (HEPA) and Ultra Low Penetration Air<br />

filter (ULPA). Voor het in-situ testen van absoluutfilters in hun ingebouwde toestand blijft<br />

de <strong>NEN</strong> EN ISO 14644-3 onveranderd van kracht.<br />

<strong>De</strong> <strong>norm</strong> bestaat uit 5 delen:<br />

<strong>De</strong>el1: Classification, performance testing, marking<br />

<strong>De</strong>el 2: Aerosol production, measuring equipment, particle counting statistics<br />

<strong>De</strong>el 3: Testing flat sheet filter media<br />

<strong>De</strong>el 4: <strong>De</strong>termining leakage of filter elements (scan method)<br />

<strong>De</strong>el 5: <strong>De</strong>termining the efficiency of filter elements<br />

CEN/TC 195 “Air Filter for General Ventilation” heeft deze revisie en aanvullingen van de<br />

bestaande EN 1822 uitgewerkt. Zij vervangt de vorige versie uit 1998 (deel 1 t./m. 3) en<br />

2000 (deel 4 en 5). Voor Nederland heeft de <strong>NEN</strong> Commissie 35107400002 “Begeleiding<br />

CEN TC 195” met experts in de werkgroep aan de <strong>nieuwe</strong> <strong>norm</strong> meegewerkt.<br />

Wat is nieuw?<br />

In deel 1 is de classificatie van de filters H10 tot H12 gewijzigd in E10 to E12; de<br />

klassengrenzen blijven echter ongewijzigd. Door deze herbenoeming in EPA filter is tot<br />

uitdrukking gebracht dat deze groep filters alleen op hun integrale rendementsbepaling<br />

(rendement over het gehele filteroppervlak) geclassificeerd worden. Een lektest voor<br />

classificatie doeleinden is niet wenselijk en niet mogelijk. In plaats van een individuele<br />

rendementsbepaling is volgens hoofdstuk 7.4.4 (en in deel 5 hoofdstuk 4.4) een<br />

rendementsbepaling op statistische basis door te voeren. Voor de klassen H en U blijft de<br />

individuele rendementsbepaling en lektest onveranderd bestaan.

---

<strong>De</strong>el 2 en 3 vertonen geen wezenlijke veranderingen.<br />

<strong>De</strong>el 4 omschrijft in de informatieve Annex D de alternatieve methode om een lektest<br />

(scan methode) met een vaste teststof, polystyreenlatex (PSL), door te voeren. Dit is vooral<br />

voor de micro-elektronica van belang waar in veel gevallen het gebruik van een olieachtige<br />

test aerosol wegens uitdamping ongewenst of zelfs uitgesloten is. <strong>De</strong> bepaling van het<br />

rendement en de classificatie dienen echter met een vloeibare, olieachtige test aerosol te<br />

worden uitgevoerd, zoals in <strong>De</strong>el 1 omschreven. In de praktijk zal dus bij een dwingende<br />

eis voor een vaste test aerosol alleen een scan test worden uitgevoerd en de<br />

rendementsbepaling en classificatie (met statistische bewijsvoering) op separate filters als<br />

typetest moeten worden uitgevoerd<br />

In de eveneens informatieve Annex E wordt een alternatieve methode omschreven om<br />

H13 filters met een deeltjesteller in de range 0.3 - 0.5 m te testen. Op basis van ervaring<br />

en een theoretische berekening van een gedefinieerd lek dient een H13 filter met een<br />

lokale waarde van 99.75% (doorlaat 0.25%) in het bereik 0.3 - 0.5 m een rendement van<br />

99.9996% te hebben. <strong>De</strong>ze methode kan gebruikt worden om eventuele bezwaren tegen<br />

de al bestaande en in Annex A omschreven visuele lektest met olienevel tegemoet te<br />

komen. Tevens is de methode goed te gebruiken voor H13 filters met filter pakketen in<br />

ronde vorm of in V-vorm

---

Naast de bestaande uitvoerige omschrijving (voor absoluutfilter vervaardigd van<br />

microglasvezel) van de rendementbepaling in het MPPS (Most Penetrating Particle Size)<br />

omschrijft <strong>De</strong>el 5 in Hoofdstuk 4.4 uitvoerig de statistische methode voor de<br />

rendementbepaling van EPA filters.<br />

Al in de inleiding wordt erop gewezen dat voor membraanfilters en filters met geladen<br />

synthetisch medium andere regels gelden. Membraan media vinden in toenemende mate<br />

hun toepassing vooral in de micro-elektronica waar gebruik van microglasvezel bij<br />

verschillende processen tot ongewenste afgifte van boron leidt. Membraan media hebben<br />

een MPPS onder 0.1 m. PTFE membraanmedia heeft een MPPS van 0.07 m (70<br />

nanometer).<br />

In de informatieve Annex A worden twee methodes aangegeven om absoluutfilters met<br />

membraanmedia te testen. Aangezien de ondergrens voor detectie bij 0.05 m ligt kan een<br />

directe MPPS bepaling alleen met een CNC (Condensed Nucleus Counter) plaatsvinden.<br />

Voor alternatief gebruik van een laser particle counter en een 0.14 m DEHS aerosol wordt<br />

in de Annex een reken en rapportage voorbeeld gegeven.<br />

In de <strong>norm</strong>atieve Annex B wordt op de rendementbepaling en classificatie van<br />

absoluutfilters, vervaardigd met elektrostatisch geladen synthetisch media ingegaan.<br />

Synthetische media met nominale rendementen tot 99.95% zijn de laatste jaren in<br />

toenemende mate verkrijgbaar. Hoge rendementen worden verkregen door fijnere vezels te<br />

spinnen en de vezels elektrostatisch op te laden. <strong>De</strong>ze synthetische media worden als<br />

alternatief voor de absoluutfilters van microglasvezel aangeboden. <strong>De</strong> “permanente”<br />

elektrostatische lading verdwijnt echter over tijd door neutralisatie met afgevangen<br />

stofdeeltjes, speciaal wanneer deze aerosolen, submicrondeeltjes of geladen deeltjes zijn.<br />

Voor EPA, HEPA en ULPA filters die op een gegarandeerd beginrendement geselecteerd<br />

worden en in kritische toepassingen in de gezondheidszorg, farmacie en industrie vaak<br />

over vele jaren hun rendement moeten behouden, is dat reden om al bij de<br />

rendementbepaling en classificatie er rekening mee te houden. Voor bijmenging vanaf 20%<br />

synthetische vezels tot het absoluutfilterpapier is deze Annex B dan ook <strong>norm</strong>atief<br />

verplicht.<br />

Voor de ontladingsprocedure wordt naar EN779:2002 Annex A verwezen. Het filter dient<br />

gekenmerkt te zijn met een vermelding van het percentage geladen synthetische vezels en<br />

de rendementbepaling en classificatie in ontladen toestand, volgens bijgaand voorbeeld.<br />

“Efficiency 99.98% for MPPS in discharged condition as per Annex B of EN 1822-5:<strong>2010</strong>“<br />

“Filter class H13 as per EN 1822-1 and Annex B, <strong>EN1822</strong>-5:<strong>2010</strong>”<br />

Optioneel kan worden toegevoegd:<br />

“Efficiency 99.998% for MPPS in new, charged condition as per Annex B of EN 1822-<br />

5:<strong>2010</strong>“